DVB NEDİR?

                   

          DVB ingilizce Dijital Görsel Yayıncılık sözcüklerinin baş harflerinden kaynaklanan bir akronimdir. İlk olarak Avrupa’daki 250-300 şirketin bir araya getirdikleri bir birlik tarafından ortaya çıkartılan teknik standartları kapsar. Üye şirketlerin aidatlarıyla çalışan ve bir özel sektör girişimi olan bu inisiyatif yayınladığı mutabakat metinleriyle işlerlik kazanmış ve daha sonra global hale gelmiştir. Amacı radyo tv dahil her türlü dijital medya aktarımını standart hale getirmek ve yaygınlaştırmaktır. 1990’lara kadar evlere dijital televizyon yayınlarının yapılmasının pratik olmadığı ve yürütülmesinin maliyetli olduğu düşüncesi hakimdi. 1991 yılında yayıncılar ve tüketim elektroniği imalatçıları dijital karasal yayıncılığın organize bir şekilde nasıl planlanıp yürütülebileceği üzerine tartıştılar. Yıl sonuna kadar organize olup düzenleyici resmi kurullar, yayıncılar ve cihaz imalatçıları avrupa’da dijital yayıncılığın gelişmesine nezaret edecek bir grup kurmanın esaslarını oluşturdular. Avrupa’daki medya ile ilgili (kamusal veya özel) önemli grupların, tüketim elektronik cihazları imalatçılarının, telekom kurumları ve düzenleyicilerin bir araya gelmeleri ile eski ELG genişletildi ve bir mutabakat metni imzalayarak bu yeni alanda (herkesin elini taşın altına sokmasını gerektiren) kollektif eylem için gereken kuralları yürürlüğe koydular. İmzalanan mutabakat metni tamamen yeni bir alana girmeyi ve bu alandaki ticari rakiplerin karşılıklı saygı ve güvenine dayanan ve birbirlerinin ortak ihtiyaç ve gündemlerine anlayış göstermelerini sağlayan bir düzen gerekmekteydi. 1993 yılında genişletilmiş ELG’nin tüm üyelerinin imzası ile grubun adı DVB olarak değiştirildi ve bir proje grubu olarak yeniden oluşturuldu. Bu grubun çalışmaları avrupa çapında zaten önemli bir mesafe katetmiş durumda olan dijital televizyon yayıncılığı alanındaki geliştirme çalışmalarını çok hızlandırmış oldu. Ayni zamanlarda dijital televizyon alanında çalışma gösteren WGDT isimli bir başka grup avrupada karasal yayıncılığın imkanlarını araştıran bir çalışma yaptı. Bu grup hazırladıkları raporda ayni zamanda farklı tüketici pazarlarına hizmet edebilmeyi sağlayacak (HDTV ve mobil televizyon gibi) yeni kavramlar ve öneriler de getirmişti.

Sistem Nasıl Çalışıyor?

          DVB projesi üyeleri bir standart geliştirip üzerinde mutabakata vardıklarında bunu medya sistemleri için avrupa çapında yetkili resmi düzenleyici kurum olan EBU / CENELEC / ETSI Birleşik Teknik Komitesine onay için sunmakta, komite de daha sonra bu standardı CENELEC veya ETSI nezdinde onaylatarak formel standart haline getirmektedir. Proje DVB Proje Ofisi tarafından yürütülür. Üyeleri İsviçrenin Cenova kentinde bulunan Avrupa Yayın Birliği (EBU)nun çalışanlarıdır, ancak tamamen DVB projesi üyelerinin hesabına çalışırlar. Şu ana kadar çok başarılı olarak yürümüş olan bu projenin ilerleme hızında da hiçbir yavaşlama olmamıştır. Halen dünya çapında bu projenin ürünü 120 milyon DVB alıcı cihaz evlerde çalışmaktadır. Hepsinin üzerinde Phillip Juttens’in tasarlamış olduğu DVB logosu’ndan birer adet bulunur. Proje başladığında katılan grupların herbiri masaya belirli bir özel alandaki uzmanlığını da getirdi. EBU da projenin içinde çalışacağı çerçeveyi ortaya koyma, teknik toplantılar düzenleme ve ortaya çıkanları yayınlama gibi alanlardaki tecrübe ve uzmanlığını ortaya koydu. Endüstrinin getirdiği temel inanç şuydu. Bir standart ancak doğrudan ticari değeri olan ürünlerin ortaya çıkabilmesini sağlayabilecek ise standartlaştırılmaya değerdir. Bu inanç sayesinde DVB spesifikasyonlarının tamamı piyasa yönetiminde gerçekleştir. Bu bininçli çaba muhtemelen standartlar dünyasında bir ilk olduğu için DVB standartlarının başarılı olmasına yardım etti.

          Temel Prensipler DVB Projesinin 1993’de başlayan birinci fazının felsefesi şöyleydi: • İlk iş olarak digital “uydu, kablo, ve karasal” yayın teknolojileri için bir standartlar takımı “ön-standartlaştırma” komisyonu tarafından oluşturulacak. • Bir aktarım kanalı ile bir program kanalı arasında bire bir ilişki olmayacak. Sistemler paketlerden oluşacak ve görüntü, ses ve multimedya aktarımlarının herhangi kombinasyonunu içinde taşıyabilecek konteynerler halinde oluşturulacak. Böylece sistemler açık ve SDTV, EDTV, HDTV, surround ses ya da zamanla ortaya çıkabilecek başka herhangi çeşit yeni medyayı taşıyabilmeye hazır durumda olacak. • Çalışma sonunda her aktarım ortamına uygun fiziksel katmanlar, hata düzeltme, ve aktarım için ETSI standartları ortaya çıkacak • Ayrıca çalışma bir aktarım seçeneği olarak temelbant sistemlerinin çerçevesini oluşturan bir ETSI raporunu da ortaya koymalı. • Kullanıcı ve imalatçıların maliyetlerini düşürmek açısndan farklı aktarım platformları arasındaki geçişler olabildiğince müşterek olmalı. Farklı aktarım platformları arasında başka hiçbir seçenek bulunmadığı durumlar dışında hiçbir farklılık bulunmamalı. • DVB Projesi hiçbirşeyi yeniden icat etmemeli, mevcut olan tüm açık standartları kullanmalı. DVB Projesi ISO/IEC JTC MPEG standartlarını hep kullanmıştır ve geniş ölçüde o standartlarla uyumlu çalışmasını sürdürmektedir. Aktarım tüm sistemler için MPEG2 transport akımıdır. DVB raporunda JTC MPEG içinde geliştirilmiş sistemleri izleyen temelbant sistemleri için adaylar da gösterilmiştir. DVB'nin farklı aktarım ortamlarına göre soneklerle tanımlanan hangi türleri var ? Uyumluluk için son belgede hangi alanla ilgili olduğunu tanımlamaya yarayan ve tireyle eklenen harfler düzenlenmiştir. Örneğin DVB-S2 kısaltması dijital uydu (Satellite) sistemlerine ait DVB standardının ikinci versiyonunu (neslini) ifade eder. Sadece DVB-S olarak gösterildiğinde dijital uydu sisteminin birinci nesli kasdedilir. Ayni şekilde DVB-C

dijital kablo (Cable), DVB-T dijital karasal (Terrestrial) yayın sistemi anlamındadır. DVB-H dijital karasal yayın sistemlerinin cep telefonu ve tablet gibi akülü mobil (Handheld) cihazlara uyarlanmış şeklidir. DVB-DATA çevrimsel veri aktarımı sistemleri anlamındadır. DVB-SI yayın bilgi sistemidir (Service Information).ve son olarak DVB-MHP etkileşimli televizyonlar için ara yazılım anlamındadır. . Kablo ve karasal yerel mobil ağların uzak yerleşim bölgelerine uydu üzerinden aktarılarak tamamlanması için standartlar geliştirilmiştir. Örneğin gerek duyulduğunda komple bir uydu kanal multipleksi bir kablo kanalından aktarılabilir. Bu sisteme ilişkin DVB-CS şartnamesi sistemin uydu merkezi anten sistemlerinin (SMATV) doğrudan kabloya uyarlanabilmesini sağlayan bir kablo sistemi (kablolu uydu - Satellite to Cable) versiyonunu tanımlamaktadır. Ayni şekilde DVB-SH (Satellite to Hendheld) uydu üzerinden mobil cihazlar için kurulan ağlardaki boşlukların uzak mesafelere uydu üzerinden aktarılarak kapatılması içindir. Ayrıca DVB-IPI IP bazlı bilgisayar ağlarının uzak mesafelere aktarımı için, DVB-RC (S/C/T) veri aktarımları içindir.

          Alternatifi var mı? Kimler kullanıyor? Halen Kuzey Amerikada kullanılan ATSC, Güney Amerika ve Japonya’da kullanılan ISDB ve Çin’in kullandığı DTMB gibi farklı alternatifleri bulunan bu yayın standardı dünya ülkelerinin en geniş coğrafyada yaşayan en büyük nüfus çoğunluğu tarafından tercih edilmiş durumdadır. DVB standardı halen şu ülkeler tarafından kullanılmaktadır:

          Australya, Bosna Hersek, Belçika, Belarus, Bulgaristan, Hırvatistan, Kıbrıs, Çek Cumh, Danimarka, Estonya, Fransa, Finlandiya, Almanya, Cebelitarık, Macaristan, Endonezya, Hindistan, Irlanda, Israil, Lüxemburg, Litvanya, Makedonya, Montenegro, Nepal, Hollanda, Yeni Zelanda, Norveç, Pakistan, Filipinler, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya, Sırbistan, Slovakya, Slovenya, İspanya, Sri Lanka, İsveç, İsviçre, Türkiye, İngiltere, Ukrayna.